De laatste Uit Den Ouden Doosch stamt alweer uit april. Hoog tijd om het rubriek weer uit de kast te halen. Deze en de komende drie edities volgen elkaar elk weekend op en zijn onderdeel van een vierluik. Vanaf september verschijnen de artikelen weer per maand.
LEGO bestaat dit jaar 90 jaar. Dat vieren wij dit jaar met een maandelijks terugkerende rubriek, waarin we een oude LEGO set of thema onder de loep nemen. Wat heeft die ene set of dat thema te bieden, waarom werd het gemaakt, is het aangeslagen of was het een flop? Ditmaal duiken we in de geschiedenis van het LEGO ZNAP thema. Een thema waar bijna niemand wat van heeft gesnapt.
LEGO ZNAP
Voor dit zeer bijzondere thema moeten we terug naar eind 1998. Zo’n vier jaar voor LEGO bijna failliet ging. Het was een periode met bijzondere (lees rare) thema’s en een periode waarin The LEGO Group een andere focus had dan alleen LEGO sets. Maar dat is een verhaal voor een andere keer. Eén van die rare thema’s was LEGO ZNAP. Een thema waarvan door fans gedacht wordt dat het moest concurreren met K’nex. Hoewel LEGO dit nooit heeft bevestigd, is het goed te begrijpen waarom dit gedacht wordt. Je hoeft hiervoor enkel LEGO ZNAP en K’nex sets naast elkaar te leggen en de gelijkenissen vliegen je om de oren.
Het thema was onder andere een bijdrager aan de bijna ondergang van The LEGO Group vanwege de vele nieuwe onderdelen die voor dit thema gemaakt moest worden. Mallen zijn niet goedkoop en door het slecht presteren van het thema zijn die kosten niet terugverdiend. Je hoeft geen econoom te zijn om de gevolgen daarvan te begrijpen.
LEGO ZNAP – Een vreemde eend in de bijt
Het zal je vast niet verbazen dat dit thema maar een kort leven heeft gehad. Het verkocht slecht en na nog geen twee jaar trok LEGO de stekker uit ZNAP. Met als gevolg dat de sets tegen flinke kortingen (soms met 90% korting) in de schappen lagen. Het verhaal gaat dat er zelfs toen nog maar bar weinig sets verkocht werden.
Dat het zo slecht verkocht had een aantal redenen. De eerste was dat K’nex een beter concept was met minder grote en speciale onderdelen waardoor er meer mogelijk was. Daarnaast was K’nex veel populairder dan dit thema van LEGO. Maar het grootste probleem is de ZNAP sets niet tot nauwelijks compatibel is met het LEGO System of Technic systeem. Het is gewoon geen LEGO zoals we LEGO kennen. Een vreemde eend in de bijt dus.
LEGO ZNAP – Veel sets en veel bouwbare modellen
Ondanks het slecht presteren van LEGO ZNAP, zijn er toch 19 sets verschenen. Dit waren merendeels kleine sets, maar ook een aantal flink grote sets maakten hun opwachting. Er zijn zelfs sets verschenen waarbij een 9V motor toegevoegd was voor meer speelplezier.
Een voordeel aan ZNAP is dat je met elke set meerdere modellen kon bouwen en dat sommige konden transformeren. De LEGO ZNAP 3581 Formula Z Racer bevatte bijvoorbeeld 43 bouwbare modellen en met de kleinste – de LEGO ZNAP 3505 Mini-Sonic (22 onderdelen) – kon je met 10 modellen uit de voeten.
In de catalogi uit 1999 en 200 die ik hier voor me heb liggen, adverteert LEGO het thema als volgt:
Bouwen, transformeren en opnieuw bouwen
Met ZNAP kun je in een mum van tijd een model bouwen – en weer veranderen. Zo kun je bijvoorbeeld een straaljager in één beweging ombouwen in een buitenaards wezen en daarna opnieuw tot een compleet ander model. Iedere ZNAP doos geeft je vele verschillende mogelijkheden.
LEGO ZNAP – Een aantal weetjes
- Hoewel de LEGO ZNAP onderdelen destijds niet compatibel waren met LEGO System of Technic, was dit niet het geval met de Technic, Axle 5.5L with Stop. Dit onderdeel wordt vandaag de dag nog steeds geproduceerd en gebruikt in sets.
- De hoge kosten van het maken van mallen voor de ZNAP onderdelen, hebben bijgedragen aan slechte bedrijfsresultaten van LEGO. Ze hebben de investering nooit terugverdiend.
- Er waren oorspronkelijk 20 ZNAP sets gepland. Uiteindelijk zijn er maar 19 verschenen omdat de LEGO ZNAP 3533 [Duck] om onbekende reden nooit het levenslicht heeft gezien.
- Het thema verkocht zo slecht, dat ze tegen flinke kortingen te koop waren. Zelfs toen kon LEGO ze nauwelijks aan de man brengen.
- Dit thema is één van de rare uitstapjes die LEGO in deze periode maakte en bij heeft gedragen aan het bijna failliet gaan van The LEGO Group.
- Binnen het thema verscheen in 1998 een Polybag (LEGO ZNAP 3510) ter promotie. Dit is de enige Polybag die dit thema rijk was.
