In 1889 schilderde de Nederlandse schilder Vincent van Gogh een prachtig schilderij met diepblauwe kleuren, dat uiteindelijk bekend werd als De Sterrennacht. In 2020 besloot LEGO-bouwer legotruman het schilderij in de vorm van LEGO-steentjes op het platform van LEGO Ideas te zetten. Dit project behaalde 10.000 stemmen én werd uiteindelijk geselecteerd om uitgegeven te worden als LEGO Ideas set 21333 The Starry Night. Florien pakte ezel, kwast en steentjes erbij en kreeg de eer om dit kunstwerk als een van de eersten te reviewen.
De zwarte doos van LEGO Ideas 21333 The Starry Night ziet er zeer aantrekkelijk uit. Voor op de doos staat groot het kunstige LEGO bouwwerk afgebeeld, met links voor een Minifigure van Van Gogh zelf, met palet en kwast in de hand. In de hoek rechts beneden staat MoMA, verwijzend naar het Museum of Modern Art, waar dit schilderij momenteel geëxposeerd wordt.
Op de achterzijde van de doos zien we hoe het schilderij van LEGO-steentjes bij jou thuis aan de muur gehangen kan worden. Onderin staan enkele afbeeldingen. Van links naar rechts: het echte werk van Vincent van Gogh, twee plaatjes met de afmetingen van het LEGO-bouwwerk en tot slot een display-feature waarop je de Minifigure kan plaatsen met een miniatuur-versie van het schilderij.
De inhoud van LEGO Ideas set 21333 bestaat uit een instructieboek, twee losse 6×16 Plates in zwart en in totaal twintig zakjes met LEGO-steentjes, genummerd van 1 t/m 9. Een begeleidend schrijven vertelt over de mogelijkheid dat er in toekomstige dozen vaker een combinatie van plastic en papieren verpakkingen gebruikt wordt. LEGO zit momenteel in een overgangsfase naar duurzamere productiemethodes. Ik tref echter alleen maar plastic in deze set aan.
In het instructieboek vind je informatie terug over Van Gogh, het schilderij, MoMA, de fan-designer legotruman en de ontwerpers van de LEGO-set. Dit is zoals we het gewend zijn van LEGO Ideas-sets. Opvallend is dat er geen stickervel bij The Starry Night-set hoort, maar er louter bedrukte steentjes gebruikt zijn, voor onder andere de sterren en het miniatuur-schilderij. Voor mij persoonlijk een verademing.
LEGO Ideas 21333 The Starry Night heeft een verkoopadviesprijs van €169,99 en bestaat uit 2316 onderdelen. Daarmee komt de prijs op €0,07 per onderdeel. Dat is een goede prijs, hoewel een groot deel van de onderdelen bestaat uit ‘eenvoudige’ 1×4 Plates in verschillende blauwtinten.
Over De Sterrennacht
Vincent van Gogh was een getroebleerde Nederlandse schilder die zich in 1888 vrijwillig liet opnemen in een psychiatrisch ziekenhuis in de Provence, in het zuiden van Frankrijk. In dit complex, dat ooit een klooster was geweest, had Vincent twee kamers, waarvan er eentje diende als schilderstudio.
Van Gogh schilderde in deze studio het uitzicht dat hij had over de velden vanuit zijn slaapkamerraam. Op dit uitzicht maakte hij meer dan twintig variaties in allerlei omstandigheden: ochtendschemering, overdag, avondrood, in de nacht, tijdens zonnige dagen, met bewolking, wind en regen. De Sterrennacht, een olieverfschilderij geschilderd in 1889, is het enige werk dat dit landschap in de nacht weergeeft.
Het post-impressionistische schilderij bestaat uit verschillende elementen die sterk opvallen. De cipressen op de voorgrond bracht Vincent optisch dichterbij. De grote ster rechts van deze bomen is niet daadwerkelijk een ster, maar de planeet Venus, die ook wel de ‘morgenster’ wordt genoemd. Rechts bovenin zien we de maan. Het dorpje tussen de heuvels was eigenlijk niet zichtbaar vanuit het raam van Van Gogh. Men denkt dat dit dorpje gebaseerd is op een schets die hij eerder maakte vanuit een ander standpunt of dat dit voortkomt uit een herinnering van een Nederlands dorp. Opvallend zijn de felle kleuren van de hemel in ultramarijn en kobaltblauw. De sterren en de maan zijn geschilderd met een zeldzaam pigment: Indisch geel, in combinatie met zink geel.
Vincent vond De Sterrennacht eigenlijk geen goed schilderij. Hij gaf dit meermaals aan in brieven naar geliefden. Toch is het een van zijn bekendste werken – zo niet het bekendste – geworden, mede dankzij de hallucinatoire kenmerken van de krullen in de lucht en het kleurgebruik. Het is momenteel te bezichtigen in het MoMA, het Museum of Modern Art in New York.
De Minifigure
Vincent draagt een bruine broek met riem en een witte blouse met daarover een grijsblauw geknoopt vest en een lichtblauw jasje daar overheen. Het is leuk dat de kleuren van zijn outfit passen bij de tinten van het schilderij dat hij aan het schilderen is. Ook de textuur van de vele penseelstreken is doorgevoerd in de print op de torso en de benen van Van Gogh.
De Minifigure is daardoor goed uitgewerkt. Het is wel jammer dat er maar een eenzijdige face print toegepast is. Hoewel Vincent in zijn echte leven maar één oor miste, zijn bij deze miniatuurversie beide oren weggelaten. Een treffende gelijkenis.
Vincent schildert met kwast en palet in de handen een LEGO Tile met daarop The Starry Night. Zijn kunstwerk is op een eenvoudig te bouwen ezel gepositioneerd. De kleuren die hij gebruikt zijn ook hier weer duidelijk blauwtinten. De print op de 4×4 Tile met Studs onderaan is erg gaaf en duidelijk.
De bouw en speelfuncties
De bouw van deze set is anders dan anders, omdat je hier een heus bestaand kunstwerk bouwt. Je start dus met ‘grove penseelstreken’ heel abstract: veel zwarte Bricks en Modified Bricks. Een deel van de achterwand wordt opgezet en de basis is gelegd. Hierna volgt een stuk blauwe lucht en begin je met het toepassen van verschillende bouwtechnieken. Geen kunst aan, zou je denken…
De volgende techniek kom je veel tegen gedurende de bouw van heel het schilderij: Plates stacken. Door heel veel LEGO Plates in metselverband en in verschillende kleuren op elkaar te plaatsen, ontstaat er een geheel van interessante strepen. Vanaf een afstand bekeken zie je zo het kleurverloop in het schilderij terug. Dit betekent wel dat, wanneer je het bouwwerk weer uit elkaar wilt halen, je die Brick Separator hard nodig gaat hebben!
Hiermee ontstaat er direct ook een probleem als je per ongeluk onzorgvuldig werkt. Het is soms lastig te zien welke tint blauw je moet hebben, gezien er zoveel verschillende kleuren blauw in deze build zitten. Tevens moet je af en toe goed kijken waar je welke Brick plaatst, want een fout is snel gemaakt. Tijdens het bouwen kwam ik erachter dat ik ergens niet goed had opgelet. De helft van mijn bouwwerk moest weer uit elkaar. Heel belangrijk dus om als meesterschilder geconcentreerd te werk te gaan.
De bouw van de herkenbare elementen van het schilderij is erg leuk. Tussendoor verschijnen er ineens huisjes tussen de heuvels. Het micro-kerkje is een van de grappigste bouwwerkjes in het LEGO-schilderij. Enkele huisjes, die je op het einde bouwt, zijn knap bedacht. Ze bestaan uit panels met L-vormige Plates en Tiles erin. Erg schattig!
Ook zie je veel ’trapjes’ terug in de vorm van Plates die steeds een Stud verspringen. Een van mijn favoriete bouwsteentjes komt veel voor in deze set: Curved Slopes. Deze gebruik je veel voor heuvels, de krullen in de lucht en voor de cipressen.
Wanneer je bij de achtergrond bent beland, wordt het even doorbijten. Je vingers vinden het niet leuk om telkens 1×4 Plates te stacken. Alle bladzijdes uit het instructieboek lijken hier ook op elkaar. Als je halverwege pauzeert, markeer dan goed waar je gebleven bent, want dat is niet zo eenvoudig te zien. Er ontstaat nu een soort mozaïek van Plates, die op het einde aan de achterzijde wordt vastgezet. Gelukkig hou je nog extra Plates over bij het afmaken van de achtergrond.
Het maken van de zwarte moderne lijst, die om je bouwwerk heen komt, is wat eentonig. Er zitten veel repetitieve stukken in. Het resultaat is wel glad en mooi en het contrast met het driedimensionale schilderdoek zorgt ervoor dat het nog meer in het oog springt.
Pas op met het plaatsen van het schilderij in de lijst. Je dient het niet alleen goed vast te zetten, je moet ook oppassen dat er geen onderdelen per ongeluk afbreken. Onderin het schilderij plaats je een Technic Pin. Die heeft twee functies. De pin ondersteunt het schilderij wanneer het in de lijst zit, zodat het rechtop kan blijven staan, en het dient als bevestigingspunt voor het ronde podium waarop je de Minifigure kan plaatsen.
Een van de tofste technieken zit in de krullen in de lucht. Hier wordt veel gebruik gemaakt van Brackets en Curved Slopes, om de draaiing weer te geven. Pas ook hier weer goed op dat je de juiste kleuren selecteert. De maan bestaat uit een knap staaltje bouwkunst. Eigenlijk bouw je steeds vier identieke delen, die je op Modified Bricks vast klikt. Zo ontstaat een ronde vorm. De sterren zijn eenvoudiger gemaakt met behulp van Dishes, maar de prints die hierop zijn aangebracht zijn erg mooi.
De cipressen bouw je op het laatst en deze zet je vast met een Technic Pin. Ze steken net als bij het echte schilderij een stuk voor het landschap uit en zorgen zo voor diepte.
Het eindresultaat van deze LEGO set van The Starry Night springt echt in het oog. Het kleurgebruik van de veraf gelegen heuvels – ook weer gebouwd door middel van Plate stacking – is erg mooi. Geel met aqua geeft een toverachtig effect. Vincent als Minifigure hoort bij de set. Je kan hem door het platform waar hij op staat, bij de set displayen, maar persoonlijk zou ik dat niet zo snel doen. Het LEGO schilderij aan de muur spreekt voor zich.
Conclusie
Als kunstliefhebber zag ik zeer uit naar deze set. Met het LEGO Ideas concept weet je nooit zo goed van tevoren of het set-design het ontwerp van de fan-designer eer aandoet, maar in dit geval heeft het bijzonder goed uitgepakt. De enige verschillen die ik zichtbaar opmerk aan LEGO 21333 The Starry Night, is dat delen van de krullen recht zijn gezet. Ze staan niet meer schuin, maar horizontaal of verticaal. Tevens is het geheel wat gepolijst, zeker door de Dishes met print die de sterren vormen. Dit maakt het bouwen wat toegankelijker en is mijns inziens begrijpelijk. Het doet ook niet af aan de esthetiek van het schilderij.
Wat betreft moeilijkheidsgraad is het kunstwerk niet voor beginners. Er zitten wat interessante technieken in, die overigens goed te volgen zijn, maar voornamelijk het stacken van de Plates vereist een hoge mate van concentratie. Als je een foutje maakt, kom je daar vaak pas laat achter en kun je een deel van je bouwwerk weer uit elkaar gaan halen. Let dus goed op tijdens het bouwen waar je gebleven bent, welke kleuren je gebruikt en ga niet te snel. Deze build kun je het beste over een aantal dagen, zo niet een week, uitspreiden, om de concentratie vast te houden. De achterwand zou ik wel in één keer bouwen, gezien je daar al snel niet meer weet bij welke stap je gebleven was.
Dat gezegd hebbende, komt de LEGO Ideas 21333 The Starry Night zeer goed uit de verf. Op het gebied van esthetiek en bouwtechnieken leent het schilderij met al zijn dimensies zich zeer goed voor de volwassen LEGO bouwer. Het is natuurlijk vooral een display piece, dus in dat opzicht had de Minifigure van Vincent van Gogh er voor mij niet bij gehoeven. Toch is het een leuke toevoeging voor de verzamelaar, want zijn ontwerp is wel zeer geslaagd.
Rest mij nog één belangrijk verzoek: LEGO, zet dit thema van kunstwerken voort met een lijn van nieuwe sets. Dat zou uit de kunst zijn!
Disclaimer: Deze review is mede mogelijk gemaakt door LEGO die ons voorzien heeft van een review-exemplaar. Dit beïnvloedt onze mening niet en geeft geen garantie voor een goed cijfer of positief commentaar. Lees hier meer over onze journalistieke integriteit.